Röportaj : Rizeliler Dergisi (Eylül 2012)

Rizeliler için önemli bir aile olan Kotil ailesinin üyesi, turizm ve inşaat sektörlerinde öne çıkan iş adamı Şevket Kotil ile bir röportaj gerçekleştirdik. Gündoğdulular için ayrıcalıklı bir isim olan Şevket Bey, iş hayatındaki başarılarının yanı sıra yaptığı bağışlarla ve yardımseverliliğiyle de dikkat çeken bir isim. Eğitimin önemini farkında olan Şevket Kotil açtığı yurtlarla insanlara ve Rizeliler’e örnek oluyor.

Şevket Bey sizi biraz tanıyabilir miyiz?

1942 Rize doğumluyum. Eğitimimin bir dönemini Rize’de yaptıktan sonra İstanbul’a gelerek eğitimimi tamamladım. Genç yaşta ticarete atıldım. İnşaat ve turizm sektörlerinde faaliyet gösterdim. Kendi yöreme faydalı olmak için Gündoğdu’da çay fabrikası kurdum.

Kotil ailesi olarak Rize’de Gündoğdu’da ayrı bir yeriniz var. Sizin dışınızda Rize için çalışan başka kimler var ailenizde?

Rize’nin yüz akı olan Aytekin Kotil gerçekten çok farklı bir isimdi. Herkes övgüyle bahsediyor Aytekin’den. Bu zamana kadar aksini düşünenlerle karşılaşmadım.  Aytekin Kotil, Rize için olduğu kadar bu ülke içinde önemli bir isim olmuştur. Belediye başkanlığı ve meclis başkanlığı yapmış yöremizin ve ailemizin en değerli siyasetçilerindendi. Ölümünün 20.yılında bile halen sevgiyle anılan ve siyasiler tarafından örnek alınan bir isim. Kotil ailesinde bürokrat olarak da THY’de Temel Kotil gibi bir şahsiyet mevcuttur. En önemlisi de memleketini seven bir ailedir Kotil ailesi.

Gündoğdu için birçok şey yaptınız bu zamana kadar. Bunlardan bahsedebilir misiniz ve Rize için başka planlarınız var mı?

Gündoğdu çok kıymetli bir yer. Vatandaşlarımız bunu farkında mı bilmiyorum? Güzel iş yapanları destekleyemiyoruz. Ben Gündoğdu içinde bir lise olması gerekiyor diye düşünüyorum. Çocuklar bizim geleceğimiz. Rize’nin gelişmesi Gündoğdu’ya bağlıdır. Buranın daha ileri gitmesi için iş adamlarının bir araya toplanması ve ortak yatırımlar yapması gerekmektedir. Gündoğdu için neler yapabiliriz, ne tür iş faaliyetleri olmalıdır… Bu tür çalışmaları sivil toplum örgütleri projelendirmeli ve iş adamlarını yönlendirmeli. Ne yazık ki sivil toplum örgütleri bu tür çalışmalardan uzak kalıyorlar. Ben Şevket Kotil olarak her tür çalışmada gönüllü yer alırım.

2010 yılı Ağustos ayında Gündoğdu’da büyük bir sel felaketi yaşandı. Yaşanan bu sel felaketi sizi nasıl etkiledi?

Bir aileden beş altı kişi hayatını kaybetti. Bu çok acı bir durum. Öyle bir durumla karşılaştık ki sel her tarafı aldı ve komşularımız mahsur kaldılar. Gündoğdu’da kemer köprümüz vardı.  Bu köprüye dere gelirse desteklemesi için ayak yaptırdım. Köprünün estetiği bozuldu, mimarisi bozuldu diyerek bu ayağı kaldırdılar. Belki de bu ayak dursaydı böyle olmayacaktı. Bizim toplum yaparken değil, afetlerden sonra düşünüyor. Zamanında derelerimiz kirletilmeseydi bu büyüklükte bir yıkım olmazdı. Çay bahçelerimizi bilinçsizce her yere yaptık. Arazilerimize ağaç kalmadı. Eski kanallar kapandı, kimse bunlardan söz etmiyor. Eskilerimiz yağmur yağdığı zaman kanalları acar suya gidiş sağlarlardı. Şimdi bunlar yapılmıyor…

Çaylarınızın kalitesi konusunda iddialısınız. Çayınız gerçekten çok lezzetli. Bunun bir sırrı var mı?

Rize’de fabrikalardaki hammaddenin %22’si çay olur. 1000 ton çay üretimi sırasında 1500 ton da çay çöpü oluşur. Bu fabrikadaki çöpleri yıllardır komşularımıza, isteyenlere yakıt ve gübre olarak kullanmaları için gönderirdim. Şimdi İzmit’te bir fabrika diyor ki; ben granül çay yapıyorum. Bana çöplerinizi verin, ben de size %15’ini çay vereyim. 100 ton çöp karşılığında 15 ton çay vereceği anlamına geliyor. 1000 ton çöp verirsen 150 ton çay getirecek yani. Amaç  bu çayı harmana katarak çayı çoğaltmak. Ben böyle bir teklifi reddediyorum. Rize’de resmi kurumlarda bu çöpleri yakıt maddesi yapalım diyorum. Ne gerekiyorsa yapalım dedim ama buna kimse sahip çıkmadı. Bu çöpler İzmit’te toplanınca bizim çaylarımız piyasada demi az diye şikayet geldi. Halbuki Rize’de yüksek teknolojiyle çay üretiyoruz. Yurtdışından makineleri getirdik. En iyi çayı yapmaya çalışıyoruz. En kaliteli çayı kullanıyoruz. Biz bunu vatandaşlarımıza sunuyoruz ama diğerleri granüllü çayları satıyor. Bizim bütün bayilerimiz çayımızın demi az diye şikayet ediyor. Bende aradım fabrikayı. Neden diye sordum. Aldığım cevap granül çay kullanmadığım içinmiş. Bende granüllü çayı alıp incelettim. Rize’de kimin kullanıp kullanmadığını bilemem ama bu yapılıyor. Eğer bir para helalinden kazanılmıyorsa, zekatı verilmiyorsa bir işe yaramaz ama bunu farkında değiller.

Vakıf çalışmalarınız hakkında bilgi verir misiniz?

Şevket Kotil olarak bu güne kadar yapmış olduğum servetimin tamamını kızım adına kurmuş olduğum vakfa devredeceğim. Vakfa mal varlığımı aktarırken vergi sorunları çıktı. Bu nedenle kademeli olarak aktarmaya devam edeceğim. Vakfın amacı, özellikle çocuklarımızın eğitimine önem vermek. Bakın burada bu anlamda bir tane çocuk sevgi yuvası kurduk. Az aşağıda bir tane yurt yaptık. Okullara maddi destek veriyoruz. Hedefimiz geleceğimiz olan çocuklarımıza yatırım yapmak. Yalnızca eğitim konusunda değil dini eğitim içinde yatırım yapıyoruz. Yan taraftaki cami vakıfımız tarafından yapılmıştır. Bu dünyadan bir şey götüremeyiz ama bu dünya da kalıcı eserler yapabiliriz. Bu eserlerden biride torunum adına yaptırdığım Eda Nur Şefkat Evi. Burada 50’ye yakın çocuk ve kimsesiz kadınlar kalacak. 5-8 yaşları arası kız çocuklarımızın her tür ihtiyaçları karşılanarak üniversite eğitimlerine kadar bu tesislerde kalacaklar.

Rize sevdalısı bir insan olarak Çaykur Rizespor’u takip ediyor musunuz?

Çaykur Rizespor’u yakinen takip ediyorum. Eskiden maçlara giderdik ama şimdi hem yaşlandık hem de tribünler çirkinleştiği için gidemiyorum. Eskiden futbol kültürü vardı. Günümüzde bu bir yarış ve maddiyat sporu oldu. Ayrıca Çaykur Rizespor’da yarışmacı kimliğini kaybetti. Bu yılda şampiyonluk uzak görünüyor.

Rize’ye ne sıklıkta gidiyorsunuz? Son olarak ne söylemek istersiniz?

Rizemiz’e her fırsatta giderim. Hatta yakın zamana kadar fabrikamız vardı (şimdi kirada). İşlerimizde etken oluyordu daha fazla gitmek için ama yine de her fırsatta, sağlığımız el verdiği sürece, gitmeye çalışıyorum. Rize için, insanlarımız için ve yarının gençleri için üzerime ne düşerse yapmaya hazırım yeter ki birlikte olalım.